کلمه شاموت در اساس یک کلمه آلمانی است. و به قسمتی از مواد اولیه که از پیش پخته شده و سپس با مواد خام مخلوط میشود شاموت می‌گویند.
مواد اولیه شامل:
خاک رس پلاستیک
کائولن
رس فلینت
بنتونیت
خاک نسوز
این آجر یکی از گونه های مصالح ساختمانی جدید می باشد. که در انواع سایز و رنگ‌های متفاوت وجود دارد. این آجر اکثرا در نماهای بیرونی و درونی ساختمان , همچنین برای درون شومینه، صنعت ذوب آهن، نمای ساختمان، ریخته گری فولاد، کوره ذوب فلزات و …. استفاده دارد.
واژه‌ی نسوز که برای آن استفاده میشود به معنای دوام کامل آن در مقابل آتش نمیباشد. بلکه تا دماهای خاصی می‌تواند در مقابل حرارت طاقت داشته باشد.
آجر شاموتی نوعی آجر نسوز هستش که از ترکیب های اکسید سیلیسیوم (SiO2) به میزان 50 تا 85% و اکسید آلومینیوم (Al2O3) به اندازه 10 تا 45% و علاوه بر این مواد دیگری از قبیل اکسید‌های سدیم، منیزیم، پتاسیم، کلسیم، تیتانیوم و آهن با درصد‌های پایین‌تر ساخته میشود.
تقسیم بندی این آجر بر پایه شکل، رنگ (کرم کم رنگ تا قهوه‌ای کم رنگ)، ابعاد، کاربرد و خواص آن می‌تواند گوناگون باشد. اما تقسیم بندی آن بر پایه تولید و ساخت شامل پرس خشک، پرس نیمه خشک و پرس پلاستیک میباشد.
این آجر یکی از پر استفاده ترین نوع های آجر نما است. که به جهت زیبایی، محکمی و مقاومت در برابر حرارت و شرایط آب و هوایی ناسازگار، مورد توجه خیلی از افراد قرار گرفته است.
ابعاد آجر نما شاموتی:
7*33*2.7
3.5*33*2.7
2.7*33*5
10*60*2.7
7*13*26
نحوه‌ی ساخت
پس از استخراج مواد اولیه از معدن و کلسینه شدن آن داخل کوره‌های مخصوصی آن را خرد و دانه بندی می‌کنند. ( در این بخش در سرند‌های مخصوص که سایز آن 0 تا 3 میلی‌متر است تفکیک می‌شوند. و با مواد نسوز به شکل گل درمی‌آیند) و پس از این مرحله، رس و آب (بسته به شکل دهی آجر) به آن افزوده میشود. رس موجود در آجر نسوز به عنوان ماده پایه تشکیل دهنده این آجر باید از کیفیت مطلوبی بهره مند باشد.
در مرحله پس از مخلوط؛ قالب گیری و خشک کردن آجر در کوره‌های گوناگون انجام میشود. که برای این کار معمولا در محدوده دمایی 1250 تا 1500 درجه سانتی‌گراد در نظر گرفته میشود. و داخل کوره‌های قائم، کوره‌های تونلی و کوره‌های دوار قرار می‌گیرد و بعد این آجر پس از خشک شدن در بسته‌بندی‌های مخصوصی وارد بازارد میشود.
البته بسته به اندازه رس و آبی که در ساخت آجر استفاده شده است. از فرآیند‌های خشک کردن مختلفی نیز استفاده میشود. و در زمان پخته شدن آجر ممکن است ترک‌ها یا نوساناتی در سطح آجر تشکیل شود. که با کم کردن میزان رس این مشکلات رفع میشود.
پراستفاده ترین آجرهای شاموتی شامل آجرهای پردیوتی و سوپر دیوتی می باشند. که آجرهای سوپر دیوتی دارای پایداری بالاتر در زمان تغییرات سریع و آجر سوپر دیوتی در دمای متوسط بهتر عمل می‌کند. و از نظر اقتصادی به صرفه‌تر است.
در زمان خرید آجر نما شاموتی نکات زیر رعایت شود:
طبقه بندی آجرهای شاموتی بر پایه شکل، رنگ (کرم کم رنگ تا قهوه‌ای کم رنگ)، ابعاد، کاربرد و خواص آن‌ها می‌تواند گوناگون باشد.
آجر نسوز شاموتی عموما وزنی در حدود ۵/۳ کیلوگرم و توان دمایی آن نیز حدود ۱۲۶۰ درجه است.
پراستفاده ترین آجرهای شاموتی شامل آجرهای پردیوتی و سوپر دیوتی میباشند. آجرهای سوپر دیوتی مقاومت بالایی در زمان تغییرات سریع دمایی دارند و در دمای متوسط بهتر عمل می‌کنند و از نظر اقتصادی به صرفه‌تر هستند.
مزیت های آجر نسوز شاموتی
با توجه به این که آجر شاموتی نوعی از آجر نسوز است. بدین لحاظ دوام دمایی بالایی دارد. و از کانی‌های معدنی و پوکه‌هایی با استقامت بالا ساخته میشود. مواد تشکیل دهنده آجر نسوز من جمله آجر نسوز شاموتی باید ویژگی فیزیکی و شیمیایی خود را در مقابل عوامل محیطی و درجه حرارت‌های بالا حفظ کند.
مزیت‌های بهره گیری از آجر نسوز شاموتی می‌تواند. حاوی: دوام بالا، تنوع رنگ، سازگاری با محیط زیست، عایق بودن در مقبل سرما و گرما و همچنین تنوع سایز زیاد باشد.
