راهنمای خرید آجر با کیفیت : بی‌شک آجر در تمامی کاربردها مانند نما ساختمان، متریالی زیبا و منحصر به فرد است و یک ساختمان آجری از گذشته تاکنون نه تنها برای یک کوچه و خیابان که برای یک شهر ارزش‌آفرینی کرده است. در واقع پیوند آجر با روح هنر و معماری اصیل ایرانی، چنین جایگاهی را به آن بخشیده است.
آجر باکیفیت و بی‌کیفیت نیز مانند هر چیز دیگری تفاوت‌های بسیاری دارد و یک آجر نامرغوب علاوه بر ماندگاری کم، ظاهر ناخوشایندی را به ساختمان می‌بخشد. شاید دلیل وجود ساختمان‌های آجری نامطلوبی که می‌بینیم، همین مورد باشد. استفاده از آجر بی‌کیفیت
می‌دانیم که هر چیزی که بی‌کیفیت باشد، دوام بالایی ندارد اما در مورد متریال ساختمانی این مورد کمی متفاوت‌تر است. چرا که یک سالیان سال مورد استفاده قرار می‌گیرد و علاوه بر آن مدام در معرض پدیده‌هایی مانند برف و باران و سردی و گرمی هواست. ازین رو استفاده از مصالح بی‌کیفیت، در زمانی کوتاه ساختمان را نیازمند بازسازی و صرف هزینه‌های گزاف می‌کند.
در ادامه با آجر دوران همراه باشید تا با راهنمای خرید آجر با کیفیت بیشتر آشنا شوید.
کاربرد آجر
آجر از ساده‌ترین و قدیمی‌ترین مصالح ساختمانی می‌باشد که از گذشتگان دور جایگزین سنگ شده است. آجرها یکی از مصالح ساختمانی بسیار محبوب هستند که در ساخت و ساز ساختمان‌های مسکونی و تجاری مورد استفاده قرار می‌گیرند. آجرها در ساخت دیوارهای آجری استفاده می‌شوند. همچنین در کفپوش‌ها، دیوارهای جداکننده، دیوارهای حائل و غیره نیز به کار برده می‌شوند.
آجرها با توجه به رنگ‌ها، اندازه‌ها و جهت‌گیری‌های مختلف آن برای به دست آوردن طرح‌های مختلف استفاده می‌شوند. به عنوان یک مولفه زیبایی شناختی نیز، آجر را میتوان به عنوان آجر روکش در معرض استفاده قرار داد. آجرها با اندازه استاندارد، رنگ، شکل و بافت آجر بر ظاهر و احساس کلی یک ساختمان تأثیر می‌گذارند، بنابراین باید اطمینان حاصل کرد که آجرهایی که خریداری می‌شوند، متناسب با طراحی خانه مورد نظر باشد و همچنین پس از نصب، از استحکام کافی نیز برخوردار بوده و برای مدت طولانی دوام آورد. آجرها مطابق با جنس و اندازه‌ای که دارند، می‌توانند کاربردهای متنوع و مختلفی داشته و به عنوان دیوارپوش، کف پوش و دیوارکشی به کار برده شوند.
آجر با کیفیت چه آجری است؟
آجر با کیفیت به آجری گفته می شود که خوب پخته شده باشد و خاک رس موجود در آن بر اثر حرارت خمیری شده باشد و باعث چسبیدن دانه های خرده سنگ داخل خشت شود. رنگ این نوع اجرها روشن و باز است و با بهم زدن دو تا آجر با کیفیت به یکدیگر صدایی ایجاد می شود که این صدا نشانه کیفیت آن است. آجرهای مرغوب تو پر بوده و نسبت به آجرهای نامرغوب متراکم تر هستند با این وجود آجرهای مرغوب سنگین تر هستند و میزان خرابی و پرتی آجرهای مرغوب بسیار کم تر از دیگر اجرها است.
نکاتی که قبل از خرید آجر با کیفیت باید بدانیم:
برای خریدن یک آجر خوب و مرغوب باید به نکات زیر توجه شود:
• وزن یک آجر خوب و مرغوب در حدود 1800 کیلوگرم بر مترمکعب است اما ممکن است وزن هر آجر با توجه به مصالح به کار رفته در آن فرق کند.
• خاصیت مکندگی آجر باید حدود 15 درصد باشد. درصورتی که این وزن کمتر باشد ملات به آجر نمی چسبد و در صورتی هم که زیاد باشد باعث می شود کلیه آب ملات را آجر به خود جذب کند و مجال چسبیدن به ملات ندهد و ملات را خراب می کند.
• آجری که در برخورد با آجری دیگر صدای زنگ بدهد آجر خوب و مرغوب است و این صدای زنگ نشانه توپر بودن، مقاوم بودن و میزان جذب آب مناسب آنها است.
• از دیگر نشانه های یک آجر خوب میتوان به یکنواخت بودن رنگ آنها اشاره کرد که این امر باعث می شود در برابر آتش سوزی دارای مقاومت باشند و خمیری و آب نشوند.
• سختی آجر باید به اندازه ای باشد که روی آن با ناخن خط نیفتد و همچنین باید سطح آن بدون حفره باشد.
• آجری مرغوب است که بتواند بارهای سنگین ساختمان را تحمل کند و خراب نشود.
روش‌های آزمایش کیفیت آجر
علاوه بر نکاتی که پیشتر مطرح شد، با انجام آزمایش‌های زیر می‌توانید از کیفیت آجر مورد نظرتان مطمئن شوید.
- آزمایش میزان جذب آب
- آزمایش سختی
- آزمایش تلورانس ابعادی
- آزمایش ضربه
- آزمایش صدا
- آزمایش ساختار
- آزمایش مقاومت فشاری
- آزمایش شوره‌زنی
آزمایش میزان جذب آب
یکی از مهمترین ویژگی‌های یک آجر مرغوب، استاندارد بودن میزان جذب آب است. مناسب نبودن این میزان باعث نچسبیدن تمام ملات به آجر می‌شود و در این صورت ملات خراب می‌شود.
در این آزمایش ابتدا آجر خشک را وزن می‌کنند و سپس آجر را 24 ساعت در آب نگه می‌دارند و در حالت خیس دوباره وزن می‌کنند. میزان اختلاف وزن میزان جذب آب را نشان می‌دهد و هرچه این مقدار کمتر باشد آجر باکیفیت‌تر است.
به طور کلی آجری که میزان جذب آب آن کمتر از 20 درصد باشد، آجر مرغوبی است. باید آجری خریداری کنید که میزان جذب آب بین 15 الی 20 درصد باشد.
آزمایش سختی
مقاومت آجر در برابر عوامل بیرونی مشکلی است که باید پیش از خرید بررسی شود. برای آن آزمایش سختی را انجام می‌دهند و در آن سطح آجر را با یک جسم سخت خراش می‌دهند. اگر اثری روی آن باقی نماند، آجر باکیفیت است.
خرید آجر با کیفیت : آزمایش تلورانس ابعادی
برای چیدمانی منظم و زیبا، آجر باید تلورانس ابعادی داشته باشد. برای انجام این آزمایش، 20 قالب از آجرها را به صورت رندوم انتخاب می‌کنند، در کنار هم در یک ردیف قرار می‌دهند تا تفاوت‌هایشان را بررسی کنند. میزان اختلاف آنها باید به میزان استاندارد باشد. در غیر این صورت آجرها تلورانس ابعادی ندارند و بی‌کیفیت هستند.
آزمایش ضربه
برای بررسی تحمل ضربه آجر، آن را از فاصله یک متری سطح زمین رها می‌کنند. اگر بشکند نشان‌دهنده نامرغوب بودن آن است.
علاوه بر این صدای برخورد آجرها با یکدیگر نشانه‌ای بر کیفیت آنهاست. در آزمایش صدا دو آجر را به صورت رندوم انتخاب می‌کنند و به هم می‌کوبند. در صورتی که صدایی که به گوش می‌رسد، فلز مانند باشد، آجر باکیفیت است. اما صدای بم به پوک بودن آجر اشاره دارد.
خرید آجر با کیفیت: آزمایش ساختار
آزمایش ساختار برای اطلاع از توپر و پوک بودن یک آجر انجام می‌شود. برای این کار ابتدا یک آجر را می‌شکنند و فشردگی ذرات آن، وجود ترک و حفره در آن را بررسی می‌کنند.
اگر داخل آجر فضاهای خالی بسیاری وجود داشته باشد، آجر پوک است و مرحله فشرده‌سازی در آن به خوبی انجام نشده است. آجرهای بی‌کیفیت پوک در فصل زمستان و یخبندان دچار ترک و شکستگی می‌شوند.
آزمایش مقاومت فشاری
به این آزمایش که به آن مقاومت در برابر شکنندگی آجر نیز گفته می‌شود، برای تایید تحمل بار توسط آجر است. در این آزمایش 5 آجر را به صورت رندوم انتخاب می‌کنند و آنها را به مدت 24 ساعت در آب قرار می‌دهند. سپس از آب خارج کرده و اجازه می‌دهند آب اضافی آن تخلیه و سطح آن خشک شود. سپس هر کدام از آجرها را از نظر مقاومت فشاری آزمایش می‌کنند.
خرید آجر با کیفیت : آزمایش شوره زنی
شوره زدن مشکلی است که در مواجهه با بعضی از آجرها احتمالا با آن مواجهه شده‌اید و به دلایل متعددی از جمله جنس آجر بستگی دارد. برای رهایی از این مشکل پیش از آنکه آجری خریداری کنید، می‌توانید آزمایشی را که در ادامه به آن می‌پردازیم را انجام دهید.
در این آزمایش که به منظور تشخیص وجود مواد قلیایی در آجر انجام می‌شود، آن را به مدت 24 ساعت داخل آب قرار می‌دهند، سپس خارج می‌کنند تا خشک شود. پس از خشک شدن اگر لایه‌ای سفید یا خاکستری روی سطح آجر دیده شود، نشان‌دهنده وجود مواد قلیایی در آجر است.
در مورد نتیجه این آزمایش به این نکته دقت کنید که وجود مواد قلیایی تا مقداری در آجر طبیعی است. به این صورت که اگر 10 درصد آجر لایه سفید رنگ باشد مورد قبول، 10 تا 25 درصد، متوسط و بیش از آن باشد، استاندارد نیست.
سخن آخر
همان طور که در طول مقاله نیز به آن اشاره شد، آجرها یکی از مصالح قدیمی، پرکاربرد و اساسی ساخت یک سازه و ساختمان هستند که میبایست توجه ویژه‌ای را صرف انتخاب و خرید آنها کرد. در این مقاله سعی شد علاوه بر توضیح آجر و کاربرد آن، یک راهنمای جامع و کامل برای خرید آجر نیز گردآوری کرده و روش‌های تست آجر نیز به طور کامل بیان شود.
