با یکی دیگر از مقالات آجر دوران در خدمت شما هستیم. در این مقاله میخواهیم در مورد اهمیت و نکات مهم در طراحی نما ساختمان با شما سخن بگوییم. نما چیست و در طراحی آن باید چه مواردی را مورد توجه قرار داد؟ نما که به آن روکار نیز گفته میشود به قسمت جلویی هرچیزی به خصوص ساختمان گفته میشود. کلمه فرانسوی Facade نیز که از واژهی ایتالیایی Facciata گرفته شده به معنای سطح و روی هرچیزی است که برای اشاره به نمای بیرونی ساختمان نیز استفاده میگردد.
در فرهنگ لغت معماری و ساخت و ساز، نما به قسمت خارجی یک ساختمان گفته میشود که بعضا توسط پیچیدگیها یا جزییات تزئینی و زینتی از سایر قسمتهای خارجی ساختمان متمایز میگردد. جان ایلنز بیکر نیز در کتاب سبکهای خانههای آمریکایی، نما را قسمت جلویی و یا فراز اصلی ساختمان معرفی میکند و میگوید که گاهی اوقات نما به دیگر فرازها هم اتلاق میگردد، اما معمولا به نمای جلویی ساختمان گفته میشود.
اهمیت طراحی نما ساختمان
بدون شک آنچه در ابتدا نظر مخاطب را در مورد یک ساختمان جلب میسازد، ظاهر خارجی بنا میباشد. ظاهر خارجی ساختمان اثر بالایی بر زیبایی یا عدم زیبایی محیطهای عمومی دارد، بنابراین باید در طراحی آن دقت و توجه زیادی به کار گرفته شود.
بررسی نما
نمای بیرونی یک ساختمان اهمیت زیادی در زیباسازی یک منطقه دارد؛ بنابراین در طراحی نمای خارجی ساختمان موارد متعددی همچون استفاده از مصالح مناسب، زیبایی و متناسب بودن، میبایست مورد توجه واقع گردد. در واقع باید هنر و دانش را در طراحی نمای خارجی ساختمان به گونهای به کار گرفت تا این طراحی از هر فاصلهای نظر مخاطب را جلب نماید.
قبل از طراحی نما ساختمان به نکات زیر توجه کنید
از متریال مناسب و با کیفیت استفاده کنید
برای داشتن یک نمای زیبا، یکی از نکات مهم طراحی نما ساختمان، انتخاب متریال مناسب با کیفیت و جنس آن می تواند تا حد زیادی به زیبایی نما کمک کند. بهترین طرح ها، اگر توسط مجرب ترین معماران طراحی شده باشند، در صورتی که از متریال مناسبی استفاده نشود، در نهایت نمای مناسب و زیبایی نخواهند داشت. قطعا کیفیت و کانسپت طراحی نما در ارجعیت بالاتری نسبت به جنس مصالح انتخابی قرار می گیرد، اما در هنگام اجرا این جنس و متریال است که نشان میدهد کیفیت نمای طراحی به چه میزان قدرتمند است.
تناسب و ترکیب رنگ در طراحی نما ساختمان
انتخاب مناسبترین رنگ های برای نما و به خصوص تناسب و ترکیب رنگ ها با هم از نکاتی است که در حین طراحی باید به ان توجه کرد. رنگ یکی از مشخص ترین ویژگی های دیداری یک نما است و اگر به درستی و با دقتد انتخاب نشود، می تواند کیفیت بهترین طراحی ها با حتی متریال ها را به کلی از دست بدهد. نرم افزارهای طراحی سه بعدی، به شما این امکان را می دهند که تناسبات و ترکیبات رنگی را، پیش از اجرای طراحی نما در نظر گرفته و به صورت واقعی مشاهده کنید.
نمای سازگار با اقلیم
توجه شرایط آب و هوایی منطقه ساختمان مورد بحث از مهمترین اصول طراحی و اجرای نمای ساختمانی است. وظیفه اصلی یک ساختمان ایجاد آسایش برای ساکنین آن است. علاوه بر زیبایی ظاهری، سازه و نمای آن می بایست در شرایطی طراحی شود که سازه را در برابر تغییرات و تنش های آب و هوایی حفظ نماید. در اکثر مواقع پوشش خارجی و نمای ساختمان نقطه ضعفی در شرایط اقلیمی به شمار می رفت اما با توجه به اصول و هم چنین تمرکز و استفاده از نمای خشک این مشکل برطرف شده است.
انتهای طراحی نما ساختمان سادگیست
یکی از نکاتی مهم در طراحی نما، عدم استفاده از عناصر زیاد و پراکنده است. به کار گیری احجام متعدد در طراحی، نما را خیلی شلوغ و ناخوانا کرده و زیبایی آن را تاز بین میبرد. عناصر که تشکیل دهنده نما هستند باید به میزان متعادل و کافی و با حفظ سادگی طراحی و اجرا شوند. یک نمای ساده، حتی اگر دارای عناصر کم نیز باشد، در صورتی که تناسب و کیفیت طراحی خوبی داشته باشد می تواند خیلی زیباتر از نمای نامفهومی با عناصر گسسته، جلوه کند. همیشه در انتهای طراحی نما به ساده خواهیم رسید.هر چه نما ساده و گویا تر طراحی شود، عناصر به کار رفته تاثیر بیشتری بر ذهنیت و دید افراد خواهند گذاشت.
نورپردازی نمای ساختمان
نورپردازی، نما را تحت تاثیر قرار میدهد و جذابیت ان را از لحاظ بصری دوچندان میکند. یک نما، هرچند در طول روز زیبا باشد، در هنگام شب نمیتواند از لحاظ فرم و رنگ چیزی را نشان دهد. نورپردازی و طراحی باید هارمونی داشته باشد. همه عناصری شاخص باید در تاریکی فضا توسط نورپردازی روشن شوند. نورپردازی نما قسمتی از طراحی نماست و نباید انها را جدا از هم در نظر گرفت. نورپردازی یعنی تاکید بر کیفیت بصری نما.
به خارجی ترین پوسته ی یک ساختمان نما می گویند . اولین برخوردی که افراد با یک ساختمان دارند درواقع نگاهی است که به نمای یک ساختمان می اندازند و آن را خودآگاه یا ناخودآگاه مورد قضاوت خود قرار می دهند . به همین دلیل نما باید پاسخگوی یکسری از سوالات افراد بیرون ساختمان و نیازهای افراد داخل ساختمان باشد . در واقع نما را می توان بیانگر هویت یک ساختمان دانست و از این رو باید در طراحی نما به یک سری نکات توجه کنیم و این نکات می تواند از اقلیم گرفته تا بودجه کارفرما و … گسترده و متفاوت باشد .
توجه به فرهنگ و بافت منطقه و شهر
شهرها و استان های مختلف با توجه به درجه اهمیت ، تعداد افراد ساکن در آن ، تاریخچه ای که دارا می باشند و دیگر نکات ، ممکن است توانایی اجرای هر نوع نمایی را دارا نباشد . برای مثال در شهری مانند یزد که بافت منحصر به فرد آن باعث جذب توریست شده و به ثبت جهانی رسیده است را نمی توان با خانه ها و ساختمان هایی بلند با نماهای بسیار مدرن و … محصور نمود .
در این شهر باید توجه کرد که طراحی نمای یک ساختمان با توجه به بافت شهر و دیگر ساختمان ها صورت بگیرد تا آسیبی به جلوه ی بصری شهر نرساند و زیبایی تاریخی آن حفظ شود . گاهی هم یک شهر با توجه به میزان مذهبی بودن آن ، نماهایی با پنجره های بزرگ رو به خیابون را در چهارچوب خود نمی تواند بگنجاند و به همین علت باید توجه کنید که همچین نماهایی برای این شهرها طراحی نکنید .
توجه به ضوابط و قوانین مربوط به شهر مربوطه در طراحی نما ساختمان
همانطور که گفتیم شهرهای مختلف با توجه به دلایل مختلف مانند اقلیم ، بافت ، سنت ها ، تاریخ و فرهنگ می تواند دارای قوانین و ضوابط مختلفی برای طراحی نما باشد . به همین علت هنگام طراحی نما برای یک ساختمان در شهرهای مختلف باید از قوانین ساخت و ساز آن شهر با خبر بوده و با توجه به آن نکات طراحی نموده تا بتوان مجوزهای لازمه را برای اجرای طرح دریافت نمود و نما را به اجرا درآورد .
انواع روش ها در بازسازی نما :
-
ترمیم
گاهی اوقات یک نما در مواجه با عوامل جوی و اقلیمی مانند باد ، باران ، تابش آفتاب و … می توان دچار آسیب های مختلفی شود . این آسیب ها می تواند از تغییر رنگ مصالح استفاده شده تا کنده شدن قسمتی از مصالح و … را شامل شود . با توجه به میزان آسیبی که این نما دیده می توان روش های مختلفی را برای آن به اجرا در آورد که اگر آسیب آن جزیی و یا سطحی باشد می توان از روش ترمیم برای بازسازی استفاده نمود و فقط قسمت های آسیب دیده را درست کرده تا نما مانند روز اول شود .
-
تعویض
روش تعویض در بازسازی هنگامی استفاده می شود که نمای یک ساختمان با توجه به سلیقه و تمایل کارفرما به ایجاد تغییر و تنوع نیازمند بازسازی شود . در این زمان با توجه به ترندهای روز دنیا و سلیقه ی کافرما ، نما را با توجه به طرح جدید عوض کرده و نمایی جدید را جایگزین آن می کنیم . البته ممکن است که تعویض کل نما را در گرفته و ممکن هم است که فقط قسمت هایی از نما را در بر بگیرد . محدودیتی برای آن وجود ندارد .
-
نوسازی
یکی دیگر از روش های عملیات بازسازی ، روش نوسازی می باشد . نوسازی هنگامی استفاده می شود که یک ساختمان تغییر کاربری داده و یا آنقدر نمای ساختمان آسیب دیده است که از نمای قبلی نمی توان استفاده نمود . به هیمن دلیل نامی قبلی کنده و تخریب شده و نمایی جدید جایگزین آن می شود . این روش ممکن است نسبت به دیگر روش ها کمی هزینه ی بیشتری را در بر بگیرد . اما باید توجه نمود که به هر حال بازسازی کاری به صرفه می باشد .