آجرهای نسوز به دلیل مقاومت بالا در برابر حرارت، کاربرد گسترده در صنعت و ساخت و ساز دارد. از سوی دیگر انواع رنگ آجر نسوز و ابعاد آجر نسوز، سبب افزایش چشمگیر، کاربرد آن در نمای ساختمان و دکوراسیون داخلی گشته است. توصیه می کنیم قبل از خرید آجر نسوز، مزایا و معایب آجر نسوز و کاربردهای آن را مطالعه فرمایید. با آجر دوران همراه باشید.
آجر نسوز چیست؟
به منظور بررسی مزایا و معایب آجر نسوز بد نیست ابتدا آجر را معرفی کنیم اینگونه درک بهتری از مقایسه ی آجر نسوز با معمولی خواهیم داشت. آجر معمولی گل پخته شده در ابعاد مختلف است که در ساختمان سازی مورد استفاده قرار می گیرد. مواد اولیه ی بکار رفته در این آجر ها عموما از خاک رس است و بعد از ترکیب شدن با آب در ابعاد مشخصی قالب گیری شده و با قرار گرفتن در کوره های پخت آماده می شود. امروز نوع پیشرفته ی این آجر ها با اسم آجر نسوز در بازار به فروش می رسد. شاید برای شما هم سوال شده که ساختار این آجرها به چه صورت است.
در واقع آجر نسوز از ترکیب خاک رس به همراه خاک های چینی تهیه می شود. این نوع خاک رس حاوی ۳۰ الی ۴۰ درصد ماده ای به نام آلومینا هستند. همین ماده موجب وجه تمایز آن نسبت به خاک رس معمولی شده است. خاک نسوز مقاومت بالایی در برابر حرارت دارد. کوره هایی که قالب های آجر نسوز در آن پخته می شوند دمایی بین ۱۲۰۰ الی ۱۵۰۰ درجه سانتیگراد دارند.
در واقع پروسه ی ساخت آجر نسوز با آجرهای معمولی بسیار متفاوت است. ابتدا لازم است که مواد اولیه به صورت کاملا مکانیزه توسط نقاله های مخصوص وارد خط تولید شوند. سپس تحت درجه حرارت بالا روند کلسینه شدن خاک صورت می پذیرد. مرحله ی بعد در پخت آجر های نسوز اضافه کردن محصولی از چسب به ترکیب اولیه ی آن است. بعد از مخلوط مواد اولیه، این ترکیبات در سیلوهای مخصوص ذخیره و نگهداری می شوند تا فرایند پرس آغاز شود. در این مرحله قالب های آجر تحت فشار ۴۰۰ الی ۱۴۰۰ تن قرار می گیرند، به این ترتیب پروسه ی پخت آجرهای نسوز به پایان می رسد.
کاربرد آجر نسوز
قبل از بیان مزایا و معایب آجر نسوز لازم است که کاربرد آن را نیز مورد بررسی قرار دهیم. در ابتدای ورود آجرهای نسوز به بازار مصرف، به طور عمده در مصارف صنعتی از قبیل کوره های ذوب بیشترین استفاده را داشتند. بعد از گذشت مدت زمان کوتاهی این آجرها به مصارف خانگی نیز راه پیدا کردند و برای ساخت شومینه ها از آجرهای نسوز بکار گرفته شد. در نهایت این مدل از آجرها بازدهی و کیفیت بسیار مطلوبی داشتند و همین امر موجب شد که تقریبا در تمامی سطوح و در مصارف مختلف مورد استفاده قرار گیرند.
به دلیل برخورداری از قابلیت های مختلف همچنین دوام بالا، آجر های نسوز امروزه در ساختمان های مدرن و لوکس راه یافته اند. به طوریکه بسیاری از معماران و طراحان دکوراسیون جهت نمای دیوار، به عنوان آجر کف فرش برای کفپوش ساختمان، تزیین بخشی از دیوار از این آجرها بهره مند می شوند. یکی از ویژگی های خاص و منحصر بفرد در خصوص آجر های نسوز که میتوان به نوعی وجه تمایز آن نسبت به سایر آجرها دانست این است که به دلیل ساختار و مواد اولیه ی بکار رفته در خاک آن، این آجرها در رنگ های مختلف موجود می باشند. همین طیف رنگ کار طراحان دکوراسیون را راحتتر کرده است و با توجه به نوع و کاربری ساختمان انتخاب گسترده تری دارند. علاوه بر همه ی این موارد آجرهای نسوز علاوه بر جلوه بخشیدن به نمای ظاهری، موجب دوام و طول عمر سازه نیز می شوند.
انواع کاربرد آجر نسوز
- آجر نسوز برای ساخت کوره، پوشش داخلی کوره، دودکش ها و مصارفی در این راستا مورد استفاده قرار می گیرد.
- ساخت سازه های مقاوم در برابر آتش، به منظور کاهش صدمات حوادث آتش سوزی
- برای پوشش داخلی شومینه هایی که از چوب ساخته شده است.
مزایای آجر نسوز
همانطور که اشاره شد این مدل از آجرها که امروزه به صنعت ساختمان سازی راه پیدا کرده اند از ویژگی های منحصر بفردی برخوردار می باشند. اما هر محصولی در کنار برخورداری از مزیت ها بدیهی است که معایبی نیز داشته باشد. بنابراین لازم دیدیم منحصرا به مزایا و معایب آجر نسوز بپردازیم. از مزیت های مهم آجرهای نسوز میتوان به موارد زیر اشاره داشت.
کاهش مصرف انرژی
اولین و مهمترین امر در خصوص مزایای آجر نسوز کاهش مصرف انرژی است. طبق تحقیقات این امر ثابت شده که ضخامت دیوار ها تاثیر بسزایی در حفظ انرژی دارد. بافت منسجم و ساختار آجر نسوز به این صورت است که موجب ثبات تغییرات دمایی می شود. این آجرها همچون عایق عمل کرده و از تبادل انرژی محیط داخلی با فضای بیرونی ساختمان مانع به عمل می آورد.
برخورداری از دوام و ماندگاری بالا
نکته ی دیگر در خصوص آجرهای نسوز که موجب محبوبیت آنها شده برخورداری از دوام بالا است. مواد اولیه بکار رفته در فرمولاسیون این آجر نسوز به دلیل دارا بودن مواد معدنی موجب افزایش طول عمر آن شده اند. آجرهای نسوز از دوام بالایی در برابر آفات، آتش و تغییرات آب و هوایی دارا می باشند.
هزینه ی نگهداری پایین
در بررسی مزایا و معایب آجر نسوز ابتدا ویژگی ها و مزیت های این مدل آجر را مورد بررسی قرار دادیم. از دیگر نکات مهم این است که هزینه ی نگهداری آجرهای نسوز بسیار پایین و مقرون به صرفه است. به دلیل برخورداری از دوام بالا سالهای متمادی همچنان بدون آسیب پذیری ماندگاری مطلوبی دارد و دیگر هزینه های مورد نیاز برای ترمیم و مرمت را حذف می کند.
معایب آجر نسوز
- وزن بالاتر نسبت به نماهای سبک از معایب آجر نسوز و افزایش وزن سازه می باشد. این مورد توسط شرکت آجر دوران با تولید نوع جدیدی از آجرهای نسوز نما با وزن پایین بر طرف شده است، به طوری که از این آجر ها برای نمای ساختمان های مرتفع و بلند نیز استفاده می کنند.
- به وجود آمدن تیرگی بر اثر آلودگی هوا یا بارش باران اسیدی بر روی آجر نما نیز از جمله معایب خرید آجر نما نسوز می باشد. یکی دیگر از مشکلات خرید آجر نما به وجود آمدن شوره و سفیدک بر روی آجر می باشد که برای پیشگیری از تغییر رنگ آجر، باید پس از نصب آجر، بر روی آن از محلول نانو مخصوص آجر استفاده کنید.
ویژگی های فیزیکی آجر نسوز
- انواع رنگ آجر نسوز عبارتند از: سفید، طیف رنگ شاموتی، طیف رنگ قهو ه ای و طیف رنگ طوسی
البته در رنگهای قرمز و زرد نیز وجود دارد که معمولا مورد توجه عوام قرار نمی گیرد.
- آجر نسوز در ابعاد مختلفی تولید می شود. کارخانه آجر نما شهرزاد ایران زمین توانایی تولید آجر نما نسوز در ابعاد 7X31 – 10X60 – 20X80 – 10X10 – 12×100 را دارد.
- آجر نسوز معمولا وزنی حدود 3 کیلو گرم دارد.
- مقاومت فشار آجر نسوز بین 200 تا 220 کیلوگرم بر سانتی متر مربع است.
- درصد جذب رطوبت از 5 تا 10 درصد متغیر است.
- انواع آجر نسوز مقاومت شیمیایی مناسبی دارند.
- مقاومت خوبی در برابر سایش دارند.
- عایق گرما و سرما هستند.
- در برابر ضربه مقاومت بالایی دارند به همین دلیل از دوام بالایی برخوردارند.
- در دماهای افزایش یافته در برابر نقش فرسایش سرباره مقاومت کرده و تخریب نمی شوند.
ویژگی های شیمیایی آجر نسوز
ترکیب شیمیایی آجر عناصر اصلی برای تعیین کیفیت و ویژگی های دیرگداز می باشند.
- چگالی: میزان وزن واحد بر حجم، چگالی است، هر چه چگالی بیشتر باشد، ممکن است استحکام بالا باشد، اما رسانایی حرارتی ممکن است بسیار زیاد باشد.
- تخلخل ظاهری: وجود تخلخل ظاهری الزامی ندارند، اما تولید کنندگان باید تخلخل محسوس را مهار کند.
- دمای نرم شدن بار: این پارامتر فوق العاده مهم مقاومت مواد در دمای بالا را تا لحظه تغییر شکل مشخص می نماید.
- نرخ تغییر خطی: به این معنی است که هر بار تحت دمای مشابه، حجم انبساط و انقباض تفاوت دارند. و اگر هر انقباض انبساط یکسان باشد، چنین نرخ اختلاف خطی 0 را تعریف می کنیم.