از دیرباز تا امروز ساخت آپارتمان از آن دسته حوزههایی است که افراد همیشه به آن فکر میکنند. همچنین در طول این سالها با تقاضاهای بسیاری روبهرو بوده است. سازمان نظام مهندسی هرسال در پی نوسانات مختلف نرخهای حدودی ساخت مسکن را اعلام میکند. در این مقاله قصد داریم به بررسی هزینه ساخت و ساز ساختمان در سال ۱۴۰۲ بپردازیم. اگر در سال پیش رو قصد ساخت سازههای را دارید و قصد دارید برآوردی از هزینههای آن را داشته باشید؛ تا انتهای این متن با آجر دوران همراه باشید.
چه عواملی بر هزینه ساخت و ساز ساختمان تاثیر می گذارد؟
هزینه های شهرداری
هزینه های شهرداری یکی از عواملی است که بخش عمده هزینه ساخت و ساز ساختمان را به خود اختصاص می دهد. این هزینه ها شامل موارد زیر می باشد:
هزینه های پرداختی بابت جواز
برای ساخت و ساز، گرفتن جواز الزامی است و انجام هر گونه عملیات ساختمانی بدون مجوز، غیر قانونی بوده و بعد از متوقف شدن کار شما توسط شهرداری، شما جریمه سنگینی را هم نیز متحمل خواهید شد.
بخش نظام مهندسی
بخش نظام مهندسی یکی از بخش های مهم است که هزینه آن زیر مجموعه هزینه جواز ساختمان به حساب می آید. بخش نظام مهندسی ساختمان موارد زیر را شامل می شود:
عوارض ساختمان
بیمه ساختمان: این بیمه به کارگرانی اختصاص می یابد که توسط وزارت کار به پیمانکار معرفی شده اند.
نقشه کشی ساختمان
قبل از گرفتن مجوز ساختمان سازی، ابتدا ترسیم نقشه های سازه انجام می شود.
مهندس ناظر
مهندس ناظر جهت بررسی کار ها و روند ساختمان سازی در زمان های مشخص شده به ساختمان سر میزند و در صورت وجود مشکل باید به مهندسان دیگر اطلاع دهد.
نوع اسکلت ساختمان
برای ساختمان سازی چند نوع اسکلت وجود دارد که هر کدام جداگانه بر روی هزینه ساخت و ساز ساختمان تاثیر می گذارد . در واقع نوع اسکلت بندی ساختمان، ساختار و استحکام ساختمان را تعیین می کند.
به طور کلی برای اسکلت ساختمان از دو نوع سازه استفاده می کنند:
- بتن
- فلزی
به طور معمول برای اسکلت بندی ساختمان در کشور ما از سازه بتن و فلز ( جزو همان سازه های فلزی ) به کار می برند. البته ناگفته هم نماند که این دو سازه جزو یکی از مهم ترین انواع اسکلت ساختمان است.
نوع اسکلت سازه اساسا توسط مهندس تعیین می شود. این تصمیم گیری بر اساس موارد زیر تعیین میشود:
- شرایط آب و هوایی منطقه
- عوامل اقتصادی
- کیفیت اجرا
- شرایط فنی سازه
- درخواست پیمانکار
تعداد طبقات ساختمان
هر چه تعداد طبقات ساختمان افزایش پیدا کند، هزینه ساخت و ساز ساختمان نیز به دنبال آن افزایش می یابد.
هزینه کارگران و مصالح ساختمانی
یکی از عواملی که ب هزینه ساخت و ساز تاثیر بسزایی دارد، هزینه کارگران و هزینه وسایل ساخت و ساز ساختمان به کار برده شده در ساخت و ساز است.
البته از این نکته نباید غافل شد که قیمت مصالح ساختمانی به کیفیت آن بسیار بستگی دارد. بسیاری از افراد در ساخت ساختمان ها از مصالح با کیفیت استفاده می کنند که این مورد هزینه ساخت و ساز ساختمان را افزایش می دهد.
هزینههای اخذ پایان کار
پس از اتمام تمام مراحل ساخت و ساز، پیمانکار باید برای دریافت پایان کار اقدام کند. هزینه های این بخش از ساختمان سازی هم مانند هزینه های جواز به بخش های مختلفی تقسیم می شود که این بخش ها شامل موارد زیر است:
- هزینه های فضای سبز
- درصدی به آموزش پرورش
- و….
شهر و منطقه جغرافیایی
یکی دیگر از فاکتور های اصلی که بر هزینه و سود ساخت و ساز ساختمان تاثیر بسیاری می گذارد، شهر و یا منطقه جغرافیایی ساختمان است.
این موضوع از این نظر مهم تلقی می شود، زیرا به نوعی منطقه بندی تا حدی تعیین می کند که باید از جه نوع مصالحی استفاده کرد.
از این رو موقعیت جغرافیایی در هزینه های ساخت تاثیر بسزایی دارد . نباید از آن غافل شد.
هزینه ساخت هر مترمربع ساختمان
بررسی هزینه ساخت هر مترمربع از ساختمان، به دلیل نوسان قیمت در بازار مقاطع فولادی، کار ساده و راحتی نیست؛ چرا که هر روز یا در طول هفته به طور معمول شاهد نوسانات قیمت هستیم. سازمان نظام مهندسی هر سال قیمتهای حدودی را درباره ساخت آپارتمان با دستهبندیهای ساختمان ۲ طبقه، ۳ تا ۵ طبقه تا بالای ۱۵ طبقه را اعلام میکند.
- ساختمانهای یک و دوطبقه : متری ۹ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان
- ساختمانهای ۳ تا ۵ طبقه : متری ۱۰ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان
- ساختمانهای ۶ و ۷ طبقه : متری ۱۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان
- ساختمانهای ۸ و ۱۲ طبقه : متری ۱۵ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان
- ساختمانهای ۱۳ تا ۱۵ طبقه : متری ۱۷ میلیون و ۷۱۷ هزار تومان
- ساختمانهای ۱۶ طبقه به بالا : متری ۱۸ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان
این نکته را در نظر داشته باشید که این ارقام اعلام شده، حدودی هستند و نمیتوان هزینهها را بهطور دقیق برآورد کرد. لازم به ذکر است هزینه ساخت خانههای دوبلکس بر خلاف ساختمانهای چند طبقه، هزینه کمتری را در پی دارند.
سادهترین روش محاسبه هزینه ساختمان چیست؟
سادهترین روش برای برآورد هزینه این است که متراژ محاسبه شده ساختمان را در هزینه متوسط به ازای هرمترمربع ساختمان ضرب کنید تا هزینه حدودی ساخت ساختمان به دست آید.
چرا برآورد هزینه ساخت در سال مهم است؟
متأسفانه در ایران مانند بسیاری از کشورهای در حال توسعه، تورم وجود دارد و به سبب آن، هزینهها در هر سال مالی نسبت به سال مالی دیگر به اندازه تورم افزایش پیدا میکند که هزینه ساخت مسکن از این اصل مستثنا نیست. در ادامه به چند دلیل عرض شده است که چرا هزینه ساخت هر متر مربع ساختمان در سال مهم است.
هر ساله از سوی نهادهای اعلام کننده تورم مانند بانک مرکزی، سازمان آمار، دولت و … میزان تورم اعلام میشود. از طرفی نیز در ابتدای هر سال مالی میزان افزایش حقوق و دستمزد برای کارمندان و کارگران که طبق قانون کارفرما موظف به پرداخت حقوق در هنگام استخدام است، ایجاد میشود. در این بخش نیز افزایش حقوق برای کارگران ساختمانی نیز ایجاد میشود که در پی آن هزینه تمام شده را افزایش میدهد.
با تورم قیمت اقلام بالا میرود و نرخ ثابتی ندارد و ممکن است ماهیانه تغییر کند. قیمت اقلامی مانند مصالح ساختمانی نیز با تورم رشد میکند و همین عامل یکی از عاملان تاثیرگذار، در صنعت ساختمان در هزینه ساخت محسوب میشود و موجب میشود هر ساله یا در فواصل کوتاهتر هزینه ساخت متغیر باشد.
وقتی تورم وجود داشته باشد، سرمایه و دارایی میتواند روز به روز کمارزشتر شود، بنابراین افراد سعی میکنند سرمایه خود را به ارزش تبدیل کنند و در جامعه سنتی مانند ایران، خرید زمین در اولویت قرار دارد. وقتی تقاضا برای خرید زمین زیاد شود و نظارتی از سوی سازمانهای ناظر وجود نداشته باشد و یا کم باشد، افزایش در قیمت زمین نیز ایجاد میشود.
متأسفانه با وضعیتی که اقتصاد ایران درگیر آن است قیمت ساخت هر متر مربع ساختمان در سال 1402 و در صدر همه بازارها، بازار مسکن را پر نوسان کرده است، هزینه ساخت مسکن میتواند نه تنها در سال بلکه در ماه نیز تغییر پیدا کند و زیاد شود؛ بنابراین افراد به ساز و کاری نیاز دارند که هزینه تمام شده ساخت مسکن را به طور دقیق تخمین بزند و توانایی آپدیت قیمتها را در فواصل کمتر از یک سال مثلاً ماهانه داشته باشد.