مزایا و معایب فونداسیون ساختمان چیست ؟ فونداسیون به عنوان پایه‌ای برای ساختمان، یکی از مهم‌ترین عوامل برای ایجاد پایداری، ایمنی و بازدهی در ساختمان محسوب میشود. این عنصر اساسی در انواع مختلف ساختمانها به کار می‌رود و می‌تواند با توجه به نیاز‌های ویژه هر نوع ساختمان به گونه‌ای طراحی شود که پایداری و ایمنی ساختمان را حفظ کند.
لازم است بدانید فونداسیون برای ساخت ساختمانهایی با شرایط زمین‌شناسی خاص مانند مناطق لرزه‌ای، شیب دار و غیره به کار می‌رود و باید به گونه‌ای طراحی شود که با توجه به شرایط زمین‌شناسی خاص، پایداری ساختمان را تضمین کند. با توجه به اینکه هر نوع ساختمان نیاز‌های خاص خود را دارد، طراحی و ساخت فونداسیون نیز باید با توجه به این نیاز‌ها و شرایط خاص صورت گیرد. در نتیجه فوندانسیون به عنوان یکی از عوامل اساسی در ساختمان در هر نوع ساختمانی که قرار است ساخته شود حائز اهمیت است و باید به گونه‌ای طراحی و ساخته شود که پایداری، ایمنی و بازدهی ساختمان را بهبود بخشد. در این مقاله به بررسی مزایا و معایب فونداسیون ساختمان خواهیم پرداخت. با آجر دوران همراه باشید.
مزایا و معایب فونداسیون ساختمان ؛ دلیل اجرای فونداسیون ساختمان
فونداسیون بخشی از ساختمان می باشدکه وظیفهٔ انتقال نیرو از ستون به زمین و خاک اطرافش را بر عهده دارد بر اساس نوع ساختمان و میزان نیروهای وارده و وزن ساختمان، بافت لایه هاو نوع خاک زمین و شرایط آب و هوایی منطقه :می توان تیپ و ابعاد شالوده را انتخاب و مشخص نمود. عمق، طول و عرض فونداسیون ها به وزن ساختمان، تعداد طبقات و جنس خاک بستگی دارد.
انواع فونداسیون ساختمان از نظر مصالح
فونداسیون سنگی
در این پی از سنگ های طبیعی و در مناطقی که سنگ ارزان در دسترس باشد مورد استفاده قرار می گیرد. سنگی که در برای این گونه پی انتخاب می گردد باید سالم و فاقد هرگونه نپوسیدگی باشند و از انواع سنگ های لاشه شکسته باشد سنگ های قلوهای به علت صیقلی و مدور بودن آن برای بی سازی مناسب نمی باشد زیرا حالت ناپایدار و لغزندگی به پی انتقال می دهد .
فونداسیون آجری
پی های آجری در مواقعی استفاده می کنند که ساختمان کوچک و باروارده نیز کم باشد در ضمن از فونداسیون های سنگی نیز به علت گرانی و کمیابی سنگ نتوان استفاده کرد این فونداسیون نیز مانند فونداسیون های سنگی بایستی دارای ریشه ای به اندازه ۱۵ تا ۲۰ سانتی متر از طرفین دیوار روی آن باشد برای این منظور است که عرض پی کنی نیز ۳۰ تا ۴۰ سانتی متر از عرض دیوار بیشتر باشد .
فونداسیون شفته ای
این نوع پی یکی از ساده ترین و در عین حال ابتدایی ترین پی برای ساختمان کوچک ۲ یا ۳ طبقه مورد استفاده می باشد. ملات شفته مخلوطی از خاک ، آب ، شن و گردآهک که در هر متر مکعب خاک آن بن ۲۰۰ تا ۲۵۰ کیلو گرم آهک به کار می رود . گاهی نیز بنابر لزوم مقداری پاره سنگ به آن می افزایند .
فونداسیون بتنی
بتن را می توان یکی از مقاومترین و مستحکم ترین سنگ های مصنوعی دانست پی های بتنی بهترین نوع فونداسیون در کارهای ساختمانی محسوب میشوند. آن چه که در قالب بندی بتن باید مورد توجه قرار گیرد، استحکام قالب ها و مهاربندی صحیح آن ها می باشد. در جهت افزایش استقامت داربست، استفاده از پشت بندهای طولی و عرضی الزامی می باشد.
انواع مدل های فونداسیون ساختمان از نظر اجرا
پی تکی یا منفرد
این نوع پی ها در ساختمانهایی که بار آن ها به صورت متمرکز (نقطه ای) به زمین منتقل می شود اجرا میشود همچنین در ساختمان های فلزی یا ساختمان بتنی از این الگو پیروی میکنند.پی هایی که بار یک تک ستون یا دیواری را حمل می‌نمایند. یا برای ساختمان هایی که بار آنها به صورت نقطه‌ای به زمین منتقل میشود فونداسیون تکی می نامند.
فونداسیون نواری
امروزه متداولترین نوع پی در ساختمانها ، پی نواری میباشد. اما با وجود استفاده عمومی از این پیها به نظر میرسد که هنوز در روش طراحی این پی ها ابهاماتی وجود دارد، که نیاز به بحث و بررسی آنها میباشد. این فونداسیون ها معمولا در ساختمان های آجری مورد استفاده قرار می گیرد. حداکثر عمق پی های نواری در حدود ۵۰ و عرض پی قدری بزرگتر از عرض دیوار روی آن می باشد.
پی های گسترده
به فونداسیون هایی اطلاق می شود که بار چند ستون یا دیوار را که در ردیف ها یا امتداد های مختلف قرار دارند به زمین منتقل می نمایند. پی گستره ممکن است به شکل دال مجموعه تیر_دال و… ساخته شود.
مزایا و معایب فونداسیون ساختمان
مزایا فوندانسیون ساختمان
فوندانسیون یا پایه‌گذاری سازه‌ها، بخش مهمی از عملیات ساخت و ساز است که برای ایجاد پایه‌ای پایدار برای ساختمان، سازه یا سازمان‌های صنعتی و تجاری استفاده میشود. مزایای فونداسیون عبارتند از:
- پایداری: یکی از مهم‌ترین مزایای فوندانسیون، ایجاد پایداری و ایمنی برای سازه است. فونداسیون به عنوان پایه‌ای برای سازمان‌های صنعتی و تجاری به آنها امکان می‌دهد که در برابر نیروهای خارجی مانند زلزله، باد و سایر شرایط آب و هوایی پایدار باشند.
- کاهش خطرات: فوندانسیون به عنوان پایه سازه باعث کاهش خطرات مختلفی مانند خطر برخورد به سازه، خطرات حوادث صنعتی و غیره میشود.
- افزایش عمر مفید سازه: به عنوان یکی دیگر از مزایا فونداسیون ساختمان باید بدانید که فوندانسیون‌های قوی و پایدار به عنوان پایه‌ای برای سازه، باعث افزایش عمر مفید سازه میشود. این باعث میشود که سازه مرتبط با فوندانسیون بتواند در طولانی مدت و بدون نیاز به تعمیر و نگهداری مکرر، کارایی خود را حفظ کند.
- افزایش کارایی: فوندانسیون به عنوان پایه‌ای برای سازمان‌های صنعتی و تجاری به آنها امکان می‌دهد که با اطمینان بیشتری به کار خود ادامه دهند و باعث افزایش کارایی و بهره وری در کسب و کار خود شوند. بنابراین می‌توان گفت از دیگر مزایای فونداسیون افزایش کارایی ساختمان هاست.
- کاهش هزینه‌ها: فوندانسیون به عنوان یک بخش اساسی از ساختمان، باعث کاهش هزینه‌های نگهداری و تعمیرات مربوط به سازه میشود. اگر فونداسیون به درستی طراحی شود و از مواد با کیفیت و استاندارد استفاده شود، نیاز به تعمیرات و نگهداری کمتر خواهد بود و این باعث کاهش هزینه‌های مربوط به سازه خواهد شد.
به طور کلی فوندانسیون به عنوان پایه‌ای برای سازه‌ها، سازمان‌های صنعتی و تجاری و سایر سازه‌هایی که نیاز به پایه‌گذاری دارند، بسیار مهم است. این باعث ایجاد پایداری و ایمنی برای سازه، کاهش خطرات، افزایش عمر مفید سازه، افزایش کارایی و بهره وری در کسب و کار و کاهش هزینه‌های نگهداری و تعمیراتی میشود. بنابراین طراحی و اجرای صحیح فونداسیون به عنوان یکی از اصولی‌ترین قسمت‌های ساخت و ساز از اهمیت بسیاری برخوردار است.
معایب فوندانسیون ساختمان
هرچند که فوندانسیون به عنوان پایه‌ای برای ساخت و ساز مزایای بسیاری دارد اما همچنین دارای معایبی نیز هست که به طور کلی عبارتند از:
- هزینه‌ها: فوندانسیون یکی از بخش‌های پرهزینه در ساخت و ساز ساختمان است و هزینه بالایی برای طراحی و اجرای آن صرف میشود. همچنین در صورت وجود خطا در طراحی یا اجرای فونداسیون ممکن است هزینه‌ها بیشتر شده و نیاز به تعمیرات و نگهداری بیشتری داشته باشد.
- زمان: طراحی و اجرای فوندانسیون زمان بسیاری را می‌طلبد و ممکن است به طولانی شدن دوره ساخت و ساز منجر شود. همچنین در صورت وجود مشکلات در فونداسیون، زمان بیشتری برای تعمیرات و نگهداری صرف خواهد شد. با این وجود از مهم‌ترین معایب فونداسیون ساختمان همین زمان بر شدن روند ساخت و ساز است.
- نیاز به فضای کافی: فونداسیون نیاز به فضای کافی برای اجرا دارد و در صورت وجود محدودیت در فضا ممکن است به مشکل برخورد کند.
- پایداری خاک: این پایه باید بر روی خاکی قرار گیرد که پایداری کافی داشته باشد. در صورت وجود خاک‌های ناپایدار، فونداسیون نیاز به تکنولوژی‌های خاصی مانند پایه‌های عمیق دارد که هزینه‌های بیشتری را به همراه دارد.
- مشکلات حمل و نقل:فوندانسیون باید در محل ساخت و ساز ساخته شود و در صورت وجود مشکلات در حمل و نقل ممکن است روند ساخت و ساز به مشکل بخورد. با این وجود می‌توان از این موضوع به عنوان یکی از معایب استفاده از فونداسیون ساختمان یاد کرد.
به طور کلی، فوندانسیون به عنوان پایه‌ای برای ساخت و ساز دارای معایبی نیز هست که به هزینه‌های بالا، زمان طولانی برای ساخت و ساز ساختمان، نیاز به فضای کافی برای ساخت، پایداری خاک و مشکلات حمل و نقل مربوط میشود. بنابراین در طراحی و اجرای فونداسیون باید این معایب را در نظر گرفت و سعی بر این داشت که با بهره‌گیری از تکنولوژی‌های جدید و استفاده از متخصصان مجرب این معایب کاهش یابد.
