مقالات تخصصی

تاثیر نما ساختمان بر سلامت روانی انسان

تاثیر نما ساختمان بر سلامت روانی انسان

شاید ابتدا با خواندن عنوان این مقاله کمی گیج شوید و نتوانید ارتباطی میان نما ساختمان و سلامت انسان بیایبد. اما باید بدانید که نما ساختمان که یکی از عناصر منظر شهری است، بر سلامت روانی انسان تاثیرگذار است. با آجر دوران تا پایان این مطلب همراه باشید تا تاثیر نما ساختمان بر سلامت روانی انسان را با هم بخوانیم.

منظر شهری نمود عینی و ذهنی یک شهر، بیانگر هویت آن، دارای ساختاری اجتماعی و ساختاری فضایی و رکنی اساسی بر تصویری است که در مواجهه با آن در اذهان شکل می‌گیرد. به بیانی دیگر منظر شهری فهم ادراک شده شهروندان از اطلاعات موجود در فضا است. این ادراک توسط نمادهایی که در شهر وجود دارند، به وسیله حواس درک می‌شوند و مورد پردازش قرار می‌گیرند.

تاثیر نما ساختمان بر سلامت روانی انسان: نقش انسان در منظر شهری

محیط ساخته شده از جنبه های کالبدی و اجتماعی می باشد که در این جا منظور همان شهر می باشد . کالبد شهر همان بعد کالبدی و انسان ها بعد اجتماعی منظر شهری می باشند . هر مکانی بدون وجود انسان ها بی معنی می باشد و به همین دلیل با زندگی شهروندان است که مناظر شهری در طی زمان موجودیت پیدا می کنند و می توان گفت که حاصل تماس شهر و انسان می باشد .

از جمله عناصر مهم در شهر ها انسان ها می باشند که علاوه بر تاثیر گذاری در آن ، از آن تاثیر نیز می پذیرند . به طور کلی در کنش و واکنش های انسان ها  مجموعه ی اجزای تشکیل دهنده ی منظر شهری تاثیر می گذارند .

منظر شهر در الگوهای رفتاری انسان ها دارای کارکردهای موثر می باشد و به طور مستقیم فعالیت های اختیاری و اجتماعی آن ها را تحت تاثیر قرار می دهد . کارهایی از قبیل قدم زدن در شهر از فعالیت های اختیاری و تعامل با افراد دیگر از فعالیت های اجتماعی به شمار می رود .

تاثیر نما ساختمان بر سلامت روانی انسان

محیط ، تاثیر بسیار زیادی در رفتار انسان ها دارد و در صورتی که از زیبایی و احساس آرامش برخوردار باشد ، حس خوشایندی برای افراد ایجاد می کند و آن ها را ترغیب به انجام فعالیت های بیشتر با احساس رضایت بیشتر می نماید و میل آن ها را برای انجام کارها افزایش می دهد . بنابرین روح و روان انسان ها بستگی به محیطی دارد که در آن قرار دارند .

توسعه جوامع با وجود اینکه موجب می شود تا در بسیاری مواقع راحتی را در زندگی انسان ها به ارمغان آورد ، بلکه به همان اندازه نیز در پیچیده تر کردن زندگی انسان ها نقش دارد . فضاهای مدرن موجب می شود تا انسان ها در سلامت روحی و روانی خود دچار خلل شوند . در صورتی که فضای شهری مناسب باشد ، طبق تحقیقات انجام شده انسان ها از حال مطلوب تری برخوردار می باشند به طوری که این حال مناسب نیز در سلامت روحی و روانی آن ها تاثیر می گذارند . از این رو در طراحی مناظر شهری توجه به سلامت انسان ها امری مهم می باشد .

اهمیت توجه به سلامت انسان ها دارای جنبه های بسیاری می باشد که یکی از آن ها این است که در صورت سلامت بودن انسان ها از لحاظ روحی و روانی و جسمی و فکری می توانند کارای بهتری داشته باشند و فردی موفق در جامعه باشند . با وجود چنین انسان هایی جامعه رو به پیشرفت خواهد بود .

منظر شهر عنصری مهم و تاثیر گذار در سلامت روحی و روانی افراد جامعه می باشد به همین دلیل لازم است تا توجه ویژه ای به معماری فضاهای شهری شود تا این قابلیت را داشته باشند که بتوانند انسان ها را به محیط های شهری جذب کرده و تاثیر مثبتی در آن ها به وجود بیاورند .

همه ی انسان ها به نوعی به طور ذاتی گرایش به طبیعت دارند و به همین علت نیز جذب آن ها به محیط های طبیعی ساده تر می باشد . آجر ها مصالحی طبیعی می باشند که با توجه به گرایش ذاتی ناخودآگاه انسان ها را به خود جذب می نمایند . به طور کلی لازم است تا نماها به گونه ای باشند که بتوانند انسان ها را به راحتی به خود جذب نمایند .

تاثیر نما ساختمان بر سلامت روانی انسان

آیا در شما ها نیز تاکنون احساس خوبی با دیدن یک فضای شهری همچون ساختمان های زیبا یا یک خیابان منظم و با صفا ایجاد شده است ؟ یا بالعکس تاکنون برایتان اتفاق افتاده که با دیدن یک منظره ی ناخوشایند همچون یک ساختمان نیمه کاره احساس منفی در شما ایجاد شود ؟

بی شک پاسخ همه ی ما به این سوال بله خواهد بود . همه ی ما با مشاهده ی مناظر اطرافمان احساس خوب یا بد را تجربه کرده ایم و تاثیر آن به وضوح در روح و روان ما مشخص شده است .

به طور کلی منظر شهری از دو قسمت بدنه و کف تشکیل یافته است که نما بخشی از بدنه آن به شمار می رود . بنابراین نمای ساختمان ها یکی از مهمترین عناصر مناظر شهری به شمار می روند . نما به مجموع سطوح و اجزای بیرونی سازه های شهری گفته می شود . نماها با به هم پیوندی سقف ، دیواره و کف ایجاد می شوند .

اولین عنصری که بیننده با روبه رو شدن با آن منظر شهری را مشاهده می نماید ، نما می باشد . به همین علت است که نما ها از اهمیت ویژه ای از نظر تاثیر گذاری بر نگرش و رفتار انسان ها برخوردار می باشند . نما ساختمان در واقع شخصیت کلی آن می باشد و به نوعی هویت داخلی آن را نیز بیان می کند .

در طراحی نما ساختمان چه نکاتی باید رعایت شود

با توجه به هر اقلیم و شرایط مکانی طراحی نماها به روش های مختلفی انجام می شود و در این امر باید در نظر گرفته شود که همه ی مصالح با هم همگون باشند . در غیر این صورت پیامدهایی زیانبار به وجود می آید که یکی از آن ها گذاردن تاثیر منفی بر روح و روان ساکنان شهر ها می باشد .

لازم است در طراحی نمای ساختمان ها اصول و نکات بسیاری را مورد توجه قرار داد که در نظر گرفتن سابقه فرهنگی منطقه یکی از این نکات مهم به شمار می رود . همچنین لازم است این مهم نیز در نظر گرفته شود علاوه بر چشم نواز بودن نما از استحکام بالایی نیز برخوردار باشند . استفاده از آجر نما علاوه بر این که استحکام و زیبایی را برای یک نما ایجاد می کنند ، بلکه موجب ایجاد حس خوشایند در بیننده نیز می شوند .

هویت مکان و نما ساختمان

ساکنان هر شهر نسبت به هویت و فرهنگ آن تعلق خاطر خاصی دارند و به دنبال این هستند که آن هویت در منظر شهری برایشان عینیت پیدا کند. نما ساختمان نیز که از مهمترین عناصر منظر شهر است، باید این حس را در افراد برانگیزد. به همین دلیل است که در طراحی نما ساختمان، طراح نباید تنها سلیقه خود را اعمال کند، بلکه لازم است متناسب با هویت و فرهنگ شهر اقدام کند. هویتی که در اینجا مقصود ماست، هویت مکان می‌باشد.

اما سوالی که در اینجا مطرح می‌شود این است که این هویت از چه چیزی نشات می‌گیرد؟

عواملی مانند جهان‌بینی و باورهای جامعه، رخدادهای طبیعی و انسانی به وقوع پیوسته در طول زمان و عناصر فرهنگی می‌تواند به مکانی که در آن قرار دارد، هویت ببخشند. درست به همین دلیل است که نماهای یکسان در مکان‌های مختلف هویت‌های متفاوتی را دارا می‌باشند و به اشکال متفاوتی به چشم می‌آیند. این امر بیانگر این نکته است که هویت مکان به آنها شکل داده و تصویری منحصر به فرد را برایشان پدید آورده است.

تاثیر نما ساختمان بر سلامت روانی انسان

ما در فضای شهری با یک ساختمان و یک نما روبرو نیستیم بلکه با تعداد بیشماری از ساختمان‌ها و نماهای آنها مواجه هستیم. این یعنی ساختمان‌ها بخشی از یک کل واحد هستند و آن چیزی نیست جز شهر. اگر نما ساختمان زیبا یا زشت باشد، کل شهر و از همه مهمتر انسان را مستقیما تحت تاثیر قرار می‌دهد.

مشاهده یک ساختمان با کیفیت بصری بالا به سادگی می‌تواند ادراکی خوشایند در فرد ایجاد کند که در نهایت به بروز رفتاری موزون در او منجر شود.

این تاثیر مستقیم به این خاطر است که مغز انسان درست مانند عمل تعقل، عمل زیبایی‌شناسی نیز انجام می‌دهد. این امر بدین معنا است که انسان ذاتا به زیبایی کنشی دارد که این کنش به دو صورت آشکار یا نهفته بروز پیدا می‌کند. در واقع حس زیبایی‌شناختی رفتار واکنش‌گرایانه انسان را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

تاثیر نما ساختمان بر سلامت روانی انسان

انسان در مواجهه با زیبایی به ادراک می‌رسد و به تبع آن رفتاری را از خود بروز می‌دهد. تاثیر نما ساختمان بر انسان تا حدی است که می‌تواند برای او آرامش‌بخش و یا آزاردهنده باشد. متریال به کار رفته در نما در این امر می‌تواند نقش مهمی را ایفا کند. برای مثال در رویارویی با یک نما آجری می‌توان حس گرما و آرامش آن را به خوبی دریافت کرد. چیزی که در نماهای سرد و غربی رومی به هیچ عنوان مشاهده نمی‌شود.

دریافت حسی خوشایند از آجر از آنجا نشات می‌گیرد که معماری آجری ریشه در فرهنگ و هویت ایرانی دارد و در صورتی که برای افراد در نماها عینیت پیدا کند، منجر به بروز رفتاری بهنجار می‌شود. دلیل دیگر آن است که انسان به طور ناخودآگاه به خاک که عنصر اصلی آجر است حس همپیوندی درونی دارد.

انسان در مواجهه با زیبایی به ادراکی می‌رسد و به تبع آن رفتاری را از خود بروز می‌دهد. تاثیر نما ساختمان بر انسان تا حدی است که می‌تواند برای او آرامش‌بخش باشد.
متریال به کار رفته در نما در این امر می‌تواند نقش مهمی را ایفا کند. برای مثال در رویارویی با یک نما آجری می‌توان حس گرما و آرامش آن را به خوبی دریافت کرد. چیزی که در نماهای سرد و غربی رومی به هیچ عنوان مشاهده نمی‌شود.

این احساس از آنجا نشات می‌گیرد که معماری آجری ریشه در فرهنگ و هویت ایرانی دارد و در صورتی که برای افراد در نماها عینیت پیدا کند، منجر به ایجاد رفتاری بهنجار می‌شود. دلیل دیگر آن است که انسان به طور ناخودآگاه به خاک که عنصر اصلی آجر است حس همپیوندی درونی دارد.

مطالب مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید