اصول طراحی نما ساختمان مواردی مهمی را شامل می‌شود که با اطلاع از آنها به سادگی می‌توان اصول آن را تشخیص داد. در این مطلب از آجر دوران ابتدا با عناصر با اهمیت در طراحی نما و سپس اصول طراحی نما آشنا می‌شویم.
نما ساختمان جداره خارجی بنا، بیانگر شخصیت و هویت کلی یک ساختمان، زبان گویای آن و نخستین عنصری است که در مواجهه با هر سازه‌ای جلب توجه می‌کند. اجرای نما یکی از مهمترین مراحل اجرایی در پروژه ساختمان‌سازی است. به همین دلیل از اهمیت بالایی برخوردار است.
طراحی نما چیست؟
طراحان و معماران از همان قدم های اولیه ساختمان، طرح نما را در نظر می گیرند تا تمهیدات لازم برای اجرای آن از همان ابتدا در نظر گرفته شود. طراحی نما بر اساس شرایط محیطی و سلیقه کارفرما و همچنین قوانین شهرداری صورت می گیرد. نمی توان هر نوع نمایی که دوست دارید را اجرایی کنید، و اجرای انواع نما باید توجیه اصولی و همینطور اقتصادی داشته باشد. در ادامه اصول طراحی نما را بیان کرده ایم.
اصول طراحی نما ساختمان ، مواردی که نباید فراموش کنید!
معماران برای اصول طراحی نما ساختمان، در ابتدا همه نیازها و شرایط را در نظر میگیرند و سپس بر اساس آنها بهترین نوع نما را طراحی می کنند. برخی از اصول اولیه طراحی نما عبارتند از:
- توجه به شرایط اقلیمی: دقت کنید که بنا کجا ساخته شده است و شرایط آب و هوایی چگونه است؟ برخی از متریال و یا فرمها برای هر نوع آب و هوایی مناسب نیستند. به طور مثال بهتر است برای شهری که بارندگی زیادی دارد از چوب استفاده نکنید.
- متریال و مصالح: مصالحی که در یک منطقه در دسترستر هستند اجرای نمای ساختمان را راحت تر می کند. متریالی که قرار است از شهری دیگر حمل شود و به محل ساختمان آورده شود هزینه ی حمل و نقل را به هزینه اجزای نما اضافه می کند. همچنین شرایط آب و هوایی در انتخاب متریال تاثیرگذار است.
- اصول و ضوابط طراحی نما: نمیتوان از هر نوع مصالح و فرمی برای طراحی نما استفاده شود. معماران و طراحان با توجه به قوانین شهرداری به طراحی نما میپردازند. به طور مثال طراحی نمای رومی با جزئیات برجسته در برخی از شهرها ممنوع اعلام شده است.
- سلیقه کارفرما: نمای ساختمان باید مورد تایید کارفرما باشد، در نتیجه طراحان در انتخاب طرح نمای ساختمان باید سلیقه کارفرما را مد نظر قرار میدهند.
- سبک طراحی نما: یکی دیگر از اصول نمای ساختمان؛ انتخاب سبک طراحی مناسب با کاربری و منطقه ساختمان است. نمای ساختمان میتواند در انواع؛ مدرن، کلاسیک، سنتی، مینیمال و.. طراحی شود.
- هزینه طراحی نما: اگر بودجه مورد نظر برای طراحی نمای ساختمان مشخص باشد، طراح می داند که از چه متریالی استفاده کند. اگر هم مشکلی از نظر بودجه وجود نداشته باشد؛ بر اساس اصول طراحی نما بهترین نوع مصالح و سبک را انتخاب می کند.
- قابلیت اجرای نما: در طراحی نمای ساختمان علاوه بر رعایت اصول طراحی باید به قابل اجرا بودن و جزئیات اجرایی هم توجه شود. مقدار وزنی که نما دارد، نوع اتصالات نما به ساختمان و روش اجرای نما باید در حین طراحی نما باید مورد توجه قرار بگیرد.
- نورپردازی نما: همانطور که زیبایی نما در طی روز اهمیت دارد، نورپردازی در طی شب هم مهم است. با نورپردازی درست نمای ساختمان علاوه بر روشن شدن بنا، ساختمان شاخص تر و زیباتر می شود.
نکات مهم در اصول طراحی نما ساختمان
نما ساختمان عنصری موثر بر تصویر ذهنی شهروندان از محیطی است که در آن زندگی و فعالیت می‌کنند.
به منظور طراحی نما ابتدا باید ویژگی‌های اثربخش هر ساختمان را مورد توجه قرار داد و سپس شروع به کار کرد. برخی از این نکات به شرح زیر هستند.
- عملکرد ساختمان
- اقلیم منطقه
- بافت منطقه
- فاصله تا ساختمان‌های مجاور
- تعداد طبقات
- زاویه دید از ساختمان به کوچه و به خیابان
پیرامون مورد اول یعنی “عملکرد ساختمان” باید گفت، نخستین قدم در طراحی نما ساختمان توجه به کاربری آن است. در واقع با توجه به هر کاربرد، نما نیز شکل متفاوتی پیدا می‌کند. مسلما نما یک ساختمان تجاری با یک ساختمان مسکونی تفاوت‌هایی دارند که در نگاه اول نیز هویدا است.
بهتر است طراحی نما متناسب با ذهنیت اکثریت مردم و انتظار آنها در رابطه با آن کاربری انجام شود. طراحی نما حتی المقدور باید به گونه‌ای باشد تا بتواند به وضوح بیانگر عملکرد ساختمان باشد.
6 مورد از اصول طراحی نمای ساختمان
علاوه بر اصولی که در بخش قبلی بیان کردیم و باید با توجه به شرایط اختصاصی هر ساختمان، رعایت شود. برخی از اصول کلی طراحی نما عبارتند از:
1.تقارن از اصول طراحی نما ساختمان
تقارن یکی از راه های برقراری توازن در هر نوع طراحی است. در طراحی نمای ساختمان هم لازم نیست همیشه طرح نما متقارن باشد. ولی وجود توازن ضروری است. هرچند در برخی از نماهای ساختمان مانند طراحی نمای کلاسیک و یا رومی نیاز به وجود تقارن ضروری است.
2.رنگ و بافت از اصول طراحی نما ساختمان
یکی دیگر از اصول طراحی نما، توجه به انتخاب رنگ است. شما نمی توانید هر نوع رنگی را برای طراحی نما در نظر بگیرید زیرا با توجه به مصالح به کار رفته رنگ نما میتواند متفاوت باشد. ممکن است مصالحی که در نمای ساختمان به کار می روند تعدادی رنگ مشخص داشته باشند. همچنین توجه به ساختمان های اطراف بنا برای انتخاب رنگ اهمیت دارد. همچنین با استفاده از مصالح مختلف می توان بافت های متنوعی را بر روی نمای ساختمان ایجاد کرد.
3.پیوستگی و انسجام از اصول طراحی نما ساختمان
وقتی به یک ساختمان نگاه می کنیم باید در کلیت آن پیوستگی را ببینیم. پیوستگی هم از طریق فرم و شکل نما و هم در شکل و بافت باید دیده شود. وجود پیوستگی بین طبقات مختلف و هم در یک طبقه بین بخش های مختلف نما ضروری است.
4.ریتم
اغلب وجود ریتم را برای موسیقی استفاده می کنیم، در صورتی که یکی از اصولی که در معماری بخش های مختلف فضا باید به آن توجه شود ریتم است. اجزای نمای ساختمان باید برای در کنار هم قرار گرفتن از یک ریتم پیروی کنند.
5.عنصر شاخص
شاید در طراحی نمای برخی از ساختمان ها نیاز به یک بخش برجسته وجود داشته باشد. برجسته کردن یک بخش باعث جلب توجه آن نسبت به قسمت های دیگر می شود.
6.سادگی از اصول طراحی نما ساختمان
یکی از اصول طراحی نما رعایت سادگی است. سادگی یکی از ویژگی هایی است که باید در عین حال که به همه اصول دیگر می پردازید، موضوع سادگی را هم در نظر بگیرید. سادگی بخشی از زیبایی نما را ایجاد می کند. استفاده از متریال یکدست و رعایت تنوع و همچنین شکل و فرم متناسب با ساختمان، به ایجاد سادگی کمک می کند.
قیمت طراحی نمای ساختمان
میزان هزینه لازم برای اجرای نمای ساختمان؛ یکی از موارد مهم در اصول طراحی نمای ساختمان است. موارد مختلفی بر روی قیمت نمای ساختمان تاثیرگذار است. عواملی مانند؛ روش اجرای نمای ساختمان، سبک طراحی نما، متریال به کار رفته در نمای ساختمان، مساحت نمای ساختمان و زمان بر بودن اجرای نما بر قیمت طراحی و اجرای نمای ساختمان موثر است. برای طراحی نما و ارائه آن به کارفرما از نرم افزارهای مختلفی می توان استفاده کرد که برخی از افراد علاوه بر طرح سه بعدی، از انیمیشن برای ارائه کار استفاده می کنند در نتیجه این موارد هم بر روی قیمت طراحی تاثیر می گذارد.
سخن آخر
با توجه به نقش تاثیرگذار نما ساختمان، این مطلب را به بررسی عناصر مهم و اصول طراحی نما ساختمان اختصاص دادیم. با خواندن این مطلب دانستیم که با رعایت این برخی از این اصول که به شرح زیر هستند، می‌توانیم نتیجه‌ای ایده‌آل را به دست آوریم.
- مقیاس
- وجود یک ریتم مشخص و انسجام در نما
- حفظ فرهنگ و هویت مکان
- نسبت
- شفافیت بصری
- استفاده از مصالح مناسب
- رعایت سادگی
- رعایت تناسب رنگ‌ها
- نورپردازی
